THÔNG TIN CẦN BIẾT VỀ HOẠT CHẤT 5-HTP (5-HYDROXYTRYPTOPHAN)
Ngô Mai Khanh
Thứ Bảy,
25/03/2023
Nội dung bài viết
5-HTP có thể được cơ thể chuyển hóa thành serotonin, hỗ trợ tâm trạng và giấc ngủ, cũng như hệ thần kinh nói chung. Hiện nay trên thị trường xuất hiện rất nhiều loại thuốc 5 HTP, vậy 5 HTP là gì và 5 HTP có tác dụng gì? Hãy cùng HZProtein giải đáp hai câu hỏi lớn này nhé!
5-HTP LÀ THUỐC GÌ?
Câu hỏi đầu tiên mà Gymstore muốn thảo luận với bạn trong bài viết này là: “5 HTP là gì? 5 HTP là thuốc gì?”. 5-HTP (5-Hydroxytryptophan) thực chất không phải là một loại thuốc, mà là một hợp chất được sản xuất trong cơ thể từ axit amin tryptophan. Nó là tiền thân của chất dẫn truyền thần kinh serotonin và hormone melatonin.
Có nghĩa là 5-HTP có thể được cơ thể chuyển hóa thành serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh có nhiệm vụ truyền tin, gửi tín hiệu giữa các tế bào thần kinh. Việc tăng sản xuất serotonin có thể mang lại nhiều lợi ích khác nhau cho sức khỏe, đặc biệt là hệ thần kinh. Thiếu hụt serotonin có thể dẫn đến các vấn đề về tâm thần như trầm cảm, lo lắng, tăng cân, rối loạn giấc ngủ và các vấn đề sức khỏe khác.
5-HTP dưới dạng Thực phẩm bổ sung được sản xuất từ hạt của một loại cây châu Phi, Griffonia simplicifolia. Các chất bổ sung đã trở nên phổ biến bởi những lợi ích của tác dụng tăng mức serotonin trong cơ thể của 5 HTP, cụ thể là ảnh hưởng tích cực đến giấc ngủ, sự thèm ăn, nhiệt độ, hành vi tình dục và cảm giác đau.
5-HTP CÓ TÁC DỤNG GÌ?
Sau khi đã tìm hiểu 5 HTP là gì, chắc hẳn bạn sẽ quan tâm đến 5 HTP có tác dụng gì với sức khỏe. Trong y học thay thế, thuốc 5 HTP được sử dụng để hỗ trợ các vấn đề như:
• Lo lắng
• Trầm cảm
• Đau cơ xơ hóa
• Bốc hỏa
• Mất ngủ
• Đau nửa đầu
• Giảm cân
Hãy đọc tiếp để tìm hiểu 5 lợi ích sức khỏe tiềm ẩn của 5 HTP dựa trên nhiều nghiên cứu khoa học:
Hỗ trợ giảm cân
5-HTP có tác dụng làm tăng cảm giác no, khiến bạn ăn ít hơn và thúc đẩy giảm cân tốt hơn. Quá trình giảm cân có thể làm tăng sản xuất hormone khiến bạn cảm thấy đói. Cảm giác đói liên tục này có thể gây khó khăn cho chính việc giảm cân nói chung và giảm mỡ nói riêng.
Sử dụng 5-HTP có thể ngăn chặn những hormone gây đói này, hoạt động để ngăn chặn sự thèm ăn và giúp bạn giảm cân hiệu quả hơn. Trong một nghiên cứu, 20 người mắc bệnh tiểu đường được chỉ định ngẫu nhiên sử dụng 5-HTP hoặc giả dược trong hai tuần. Kết quả cho thấy những người sử dụng thuốc 5-HTP tiêu thụ ít hơn khoảng 435 calo mỗi ngày, so với nhóm dùng giả dược.
Hơn nữa, 5-HTP chủ yếu ức chế việc hấp thụ calo từ carbohydrate, có thể dẫn đến việc kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn. Nhiều nghiên cứu khác cũng đã phát hiện ra rằng 5-HTP làm tăng cảm giác no và hỗ trợ giảm cân ở những người thừa cân hoặc béo phì. Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng 5-HTP có thể làm giảm lượng thức ăn nạp vào cơ thể do căng thẳng hoặc trầm cảm.
Hỗ trợ trầm cảm
Tác dụng của 5-HTP đối với các triệu chứng của bệnh trầm cảm đã được một số nghiên cứu chứng minh. Trong khi nguyên nhân chính xác của bệnh trầm cảm phần lớn vẫn chưa đượcxác định, một số nhà nghiên cứu tin rằng sự mất cân bằng serotonin có thể ảnh hưởng đến tâm trạng theo cách dẫn đến trầm cảm.
Thuốc 5-HTP được cho là được dùng để điều trị trầm cảm bằng cách tăng mức serotonin. Trên thực tế, một số nghiên cứu nhỏ đã chỉ ra tác dụng của 5-HTP làm giảm các triệu chứng của bệnh trầm cảm.
Tương tự, một phân tích khác kết luận rằng 5-HTP có thể giúp điều trị chứng trầm cảm. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy rằng tác dụng chống trầm cảm tiềm năng này của 5-HTP mạnh hơn khi được sử dụng kết hợp với các chất khác hoặc thuốc chống trầm cảm.
Cải thiện các triệu chứng của đau cơ xơ hóa
Bổ sung 5-HTP có thể cải thiện các triệu chứng của đau cơ xơ, một tình trạng đặc trưng bởi đau cơ và xương, cũng như suy nhược cơ bắp nói chung. Hiện tại vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra chứng đau cơ xơ hóa, nhưng mức serotonin thấp trong cơ thể có liên quan đến tình trạng này.
Bổ sung 5 HTP có tác dụng tăng mức serotonin của cơ thể, vì thế có thể có lợi cho những người bị đau cơ xơ hóa. Thật vậy, bằng chứng ban đầu cho thấy 5-HTP có thể cải thiện các triệu chứng của đau cơ xơ hóa, bao gồm đau cơ, các vấn đề về giấc ngủ, lo lắng và mệt mỏi. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng cụ thể về hiệu quả của 5-HTP trong việc cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa.
Giảm tần suất đau nửa đầu
5-HTP được cho là giúp giảm chứng đau nửa đầu, đây là tình trạng những cơn đau đầu thường đi kèm với buồn nôn hoặc rối loạn thị lực. Cũng như chứng trầm cảm, tình trạng này chưa được nghiên cứu tìm ra nguyên nhân chính xác, tuy nhiên một số nhà nghiên cứu cho rằng mức serotonin thấp có thể gây ra đau nửa đầu.
Một nghiên cứu ở 124 người đã so sánh khả năng trong việc ngăn ngừa chứng đau nửa đầu của 5-HTP và methysergide, một loại thuốc trị đau nửa đầu phổ biến. Nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung 5-HTP hàng ngày trong sáu tháng đã ngăn ngừa hoặc giảm đáng kể số lượng các cơn đau nửa đầu ở 71% người tham gia.
Trong một nghiên cứu khác ở 48 sinh viên, 5-HTP làm giảm 70% tần suất đau đầu, so với mức giảm 11% ở nhóm dùng giả dược. Tương tự, nhiều nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng 5-HTP có thể là một lựa chọn điều trị hiệu quả cho những người bị chứng đau nửa đầu.
Hỗ trợ giấc ngủ
5-HTP giúp tăng sản xuất serotonin, có thể được chuyển đổi thành hormone melatonin. Melatonin đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh giấc ngủ. Mức độ melatonin trong cơ thể bắt đầu tăng vào buổi tối để hỗ trợ giấc ngủ và giảm vào buổi sáng để giúp bạn thức dậy.
Do đó, bổ sung 5-HTP có thể thúc đẩy giấc ngủ bằng cách tăng sản xuất melatonin trong cơ thể. Một nghiên cứu trên người cho thấy sự kết hợp của 5-HTP và axit gamma-aminobutyric (GABA) có thể hỗ trợ giấc ngủ bằng cách làm giảm đáng kể thời gian đi vào giấc ngủ, tăng thời gian ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
GABA là một chất truyền tin hóa học giúp thúc đẩy sự thư giãn. Kết hợp nó với 5-HTP có thể có tác dụng hiệp đồng, tức là hỗ trợ nhau để phát huy tác dụng hiệu quả hơn. Trên thực tế, một số nghiên cứu cho thấy rằng 5-HTP cải thiện chất lượng giấc ngủ và hiệu quả tốt hơn khi kết hợp với GABA. Tuy nhiên, phần lớn thuốc 5 HTP hiện nay đều được sử dụng riêng lẻ.
5-HTP CÓ TÁC DỤNG PHỤ GÌ KHÔNG?
Phần trên đã trả lời cho bạn câu hỏi: “5 HTP có tác dụng gì với sức khỏe?”, trong phần này, HZProtein sẽ chia sẻ một số tác dụng phụ không mong muốn của 5 HTP trong một số trường hợp cụ thể:
• Khi dùng bằng đường uống: Có thể an toàn khi dùng 5-HTP với liều lên đến 400 mg mỗi ngày trong vòng một năm. Các tác dụng phụ thường gặp nhất bao gồm ợ chua, đau dạ dày, buồn nôn, tiêu chảy, buồn ngủ, các vấn đề về tình dục và các vấn đề về cơ. Liều lượng lớn 5-HTP, chẳng hạn như 6-10 gam mỗi ngày, có thể không an toàn. Những liều này có liên quan đến các vấn đề nghiêm trọng về dạ dày và co thắt cơ.
• Một số người đã dùng 5-HTP đã phát triển một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng được gọi là hội chứng đau cơ tăng bạch cầu ái toan (EMS). Một số người tin rằng tình trạng EMS xảy ra có thể là do một số tạp chất ngẫu nhiên trong một số sản phẩm 5-HTP. Nhưng không có đủ bằng chứng khoa học để biết liệu EMS có phải do 5-HTP, tạp chất hay một số yếu tố khác gây ra hay không.
• Trẻ em: 5-HTP có thể an toàn cho trẻ khi uống đúng cách. Liều dùng tối đa 5mg/kg/ngày đã được sử dụng an toàn trong 3 năm ở trẻ sơ sinh và trẻ em trên 12 tuổi. Giống như người lớn, cũng có quan ngại về khả năng mắc hội chứng đau thắt ngực (EMS) ở trẻ em khi dùng 5-HTP.
• Phẫu thuật: 5-HTP có thể ảnh hưởng đến một chất hóa học trong não gọi là serotonin. Một số loại thuốc dùng trong quá trình phẫu thuật cũng có thể ảnh hưởng đến mức serotonin. Uống 5-HTP trước khi phẫu thuật có thể gây ra tăng sản xuất quá nhiều serotonin trong não và có thể dẫn đến các tác dụng phụ nghiêm trọng bao gồm các vấn đề về tim, run và lo lắng. Yêu cầu bệnh nhân ngừng dùng 5-HTP ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật.
• 5-HTP có thể làm thay đổi khả năng hoạt động của thuốc khác mà bạn đang dùng hoặc gia tăng ảnh hưởng của các tác dụng phụ. Để tránh tình trạng tương tác thuốc, tốt nhất là bạn viết một danh sách những thuốc bạn đang dùng (bao gồm thuốc được kê toa, không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng) và cho bác sĩ hoặc dược sĩ xem. Để đảm bảo an toàn khi dùng thuốc, bạn không tự ý dùng thuốc, ngưng hoặc thay đổi liều lượng của thuốc mà không có sự cho phép của bác sĩ.
NHỮNG ĐỐI TƯỢNG CẦN LƯU Ý KHI SỬ DỤNG 5-HTP
Tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ, nếu:
• Bạn có thai hoặc cho con bú, bạn chỉ nên dùng thuốc theo khuyến cáo của bác sĩ;
• Bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào khác, bao gồm các thuốc không kê đơn mà bạn dự định dùng trong thời gian bạn sử dụng 5-HTP;
• Bạn có dị ứng với bất kỳ chất nào của cây 5-HTP hoặc các loại thuốc khác hoặc các loại thảo mộc khác;
• Bạn có bất kỳ bệnh lý, rối loạn hoặc tình trạng bệnh nào khác;
• Bạn có bất kỳ loại dị ứng nào khác, như thực phẩm, thuốc nhuộm, chất bảo quản hay động vật.
• Quy định về sử dụng thực phẩm chức năng ít nghiêm ngặt hơn quy định về sử dụng thuốc. Bạn cần cân nhắc giữa lợi ích của việc sử dụng 5-HTP với nguy cơ có thể xảy ra trước khi dùng. Tham khảo ý kiến tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng.
KẾT LUẬN
Trên đây là toàn bộ những chia sẻ của HZProtein về 5 HTP, bao gồm 5 HTP là gì, 5 HTP có tác dụng gì cũng như cách sử dụng 5 HTP hiệu quả và an toàn.